Bảo vệ & chống thiếu máu não với Hà Thủ Ô Đỏ

Trong Y học cổ truyền dân tộc, mỗi vị dược liệu đều có những câu chuyện của riêng mình. Hà Thủ Ô được dân gian lưu truyền với cái tên “Diên niên bất lão” – tức là trẻ mãi không già. Nó bắt nguồn từ một câu chuyện kỳ lạ:

Truyền thuyết kể rằng, thời xưa ở huyện Nam Hà (南河 – nan he), có người thanh niên tên Điền Nhi (田儿 – tian er), vốn sinh ra đã yếu đuối, gầy gò, hay hoa mắt chóng mặt, mắc nhiều bệnh tật. Thường đi nhiều nơi để tìm thảo dược chữa trị. Một ngày, Điền Nhi đi đến trước cửa một ngôi miếu, người đói lả, liền ngã gục xuống đất, sau bái vị đạo sĩ ở miếu nọ làm thầy. Điền Nhi chuyên tâm tu luyện đạo thuật, sau thấy cơ thể khỏe mạnh dần. Thời gian thấm thoát trôi qua, Điền Nhi lúc này đã ngoài 50 tuổi, vẫn chưa lập gia đình.

Một ngày nọ, Điền Nhi cùng gặp gỡ bạn bè uống rượu, trên đường trở về vì say quá nên nằm ngủ quên ở một con đường nhỏ, dưới anh trăng mờ, Điền Nhi thấy hai cây leo cách nhau 3 thước (三尺 – tam xích, mỗi xích (thước) = 30.3 cm, 3 xích ~ 1m) quấn với nhau, lâu lâu lại rời nhau ra rồi lại quấn với nhau, cứ mãi như vậy. Điền Nhi nhìn thấy cảnh này, thấy làm lạ lắm, đột nhiên tỉnh táo, tò mò lần tới gốc cây dây leo này, đào xuống dưới, thấy nhiều củ với nhiều kích thước to nhỏ, hình dạng dài ngắn khác nhau. Điền Nhi liền mang về miếu thỉnh giáo đạo trưởng cùng các đạo sĩ, nhưng không ai biết đến loại cây này. Một ngày, Điền Nhi lên núi, tình cờ gặp một ông già, dáng đi mau lẹ, tai tinh mắt sáng (nguyên văn耳聪目明 – nhĩ thông mục minh), râu dài tóc đen, Điền Nhi liền lại gần hỏi ông già cây nọ, và kể lại cho ông nghe sự lạ mà Điền Nhi đã gặp đêm trước.

Ông già nghe xong liền nói, loài dây leo này tương giao (ý nói quấn vào rồi lạo rời nhau ra) như vậy, quả thực là sự kỳ quái, như là có rồng phượng ở trong vậy, có lẽ là điềm lành, là thần dược mà ông trời đã ban cho, nên hay cứ thử dùng nó xem. Điền Nhi nghe ông già nói thấy cũng hợp lý, liền cảm ơn ông già nọ, khi nhìn lên đã thấy ông già biến đâu mất, không khỏi kinh hãi đến toát mồ hôi. Khi quay về, Điền Nhi nghiền củ này ra thành bột, mỗi ngày đều uống, dùng một thời gian thấy cơ thể ngày càng khỏe mạnh, các bệnh đều tiêu tan hết, dùng liền một năm thì râu tóc liền trở lại màu đen, da dẻ hồng hào, mặt mũi đầy đặn, giống như được cải lão hoàn đồng. Đến năm 60 tuổi thì cưới một cô gái trẻ xinh đẹp, sinh liền được mấy đứa con. Điền Nhi rất sung sướng, liền đổi tên là Năng Tự (能嗣). Năng Tự truyền lại cách sử dụng cây thuốc cho con trai là Diên Tú (延秀 – yan xiu), lại truyền tiếp cho cháu nội sau này là Hà Thủ Ô (何首乌 – he shou wo).

Thủ Ô dùng vị thuốc này, râu tóc đen mãi đến khi già mà không bạc, cơ thể cường tráng, còn đàn cháu đống, đến 130 tuổi mà râu tóc vẫn chưa bạc, đen bóng như bọn thanh niên. Hàng xóm của ông mới hỏi Thủ Ô là có dùng thuốc gì để trường sinh như vậy, Thủ Ô bèn mang củ này đưa cho mọi người xem, nhưng không ai biết củ này là củ gì, một người đứng đầu trong mọi người nói, đã không biết đó là củ gì thì hãy gọi củ này là Hà Thủ Ô, từ đó công dụng của Hà Thủ Ô được lưu truyền trong dân gian, sau này cũng được các thầy thuốc sử dụng trong các bài thuốc y học cổ truyền.